Początki transformacji energetycznej w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem rynku energii odnawialnej

Celami monografii są identyfikacja i analiza przesłanek transformacji energetycznej w kraju, wskazanie kierunków procesu zachodzącego w Polsce oraz uwarunkowań, w jakich ten proces następuje. W publikacji zwrócono szczególną uwagę na zmiany dokonujące się w makro- i mikroskali gospodarowania energią w Polsce, a szczególnie energią odnawialną. Monografia skierowana jest do czytelników zainteresowanych zieloną, niskoemisyjną gospodarką energetyczną, w tym odnawialnymi źródłami energii, ich ekonomicznymi, prawnymi i politycznymi aspektami. Będzie cenną lekturą zarówno dla studentów kierunków ekonomicznych, jak i praktyków gospodarczych będących realnymi uczestnikami rynku energetycznego, w tym branży OZE.

Wprowadzenie .................................................................................................. 9

Część 1
Polityka ekologiczna i energetyczna a rozwój zrównoważony ........... 13

Rozdział 1. Stan zrównoważonego rozwoju w Unii Europejskiej według Eurostatu – studium przypadku (Elżbieta Broniewicz) ......................................... 15
Wstęp ................................................................................................................ 15
1.1. Cele zrównoważonego rozwoju Unii Europejskiej .................................. 16
1.2. Ocena zrównoważonego rozwoju w Unii Europejskiej............................ 19
Uwagi końcowe ................................................................................................ 28

Rozdział 2. Wpływ polityki klimatyczno-energetycznej na rozwój energetyki
w Polsce do roku 2050 (Andrzej Graczyk) ....................................................... 32
Wstęp ................................................................................................................ 32
2.1. Strategia unijna do roku 2050................................................................... 32
2.2. Krajowe uwarunkowania rozwoju energetyki do roku 2050.................... 34
2.3. Energetyka węglowa i gazowa ................................................................. 35
2.4. Energia ze źródeł odnawialnych............................................................... 36
2.5. Oddziaływanie ograniczeń emisyjnych .................................................... 37
2.6. Struktura wykorzystywanych nośników energii....................................... 38
Uwagi końcowe ................................................................................................ 39

Rozdział 3. Ekonomiczne uwarunkowania rozwoju energetyki odnawialnej
w Polsce do roku 2030 (Andrzej Graczyk) ....................................................... 41
Wstęp ................................................................................................................ 41
3.1. Strategia unijna do roku 2030................................................................... 41
3.2. Dostosowanie do wymaganego udziału odnawialnych źródeł energii..... 42
3.3. Ograniczanie emisji gazów cieplarnianych .............................................. 43
3.4. Rozwój systemu energetycznego w warunkach zwiększania produkcji
energii w źródłach odnawialnych ............................................................. 45
3.5. Efektywność ekonomiczna wytwarzania energii w źródłach odnawialnych........................................................................................................... 47
Uwagi końcowe ................................................................................................ 49

Część 2
Przesłanki transformacji energetycznej w kraju i na świecie.............. 51

Rozdział 4. Potencjał i perspektywy rozwoju energetyki na świecie w świetle
transformacji energetycznej (Artur Ulrich) ...................................................... 53
Wstęp ................................................................................................................ 53
4.1. Wzrost zużycia energii a ochrona klimatu................................................ 54
4.2. Tendencje w zakresie nieodnawialnych źródeł energii............................. 56
4.3. Perspektywy rozwoju energetyki w świetle prognozy IEA...................... 64
Uwagi końcowe ................................................................................................ 65

Rozdział 5. Postawy Polaków wobec pozyskiwania i oszczędzania energii na
podstawie badań ankietowych (Alicja Małgorzata Graczyk)........................... 67
Wstęp ................................................................................................................ 67
5.1. Polacy wobec nowych standardów energetycznych budynków............... 68
5.2. Główne sposoby oszczędzania energii w gospodarstwach domowych.... 71
5.3. Stosunek Polaków do źródeł pozyskania energii...................................... 72
5.4. Plany inwestycyjne Polaków dotyczące OZE .......................................... 73
Uwagi końcowe ................................................................................................ 75

Rozdział 6. Znaczenie zmiany dostawcy energii dla konkurencyjności gospodarki (Paweł Korytko)....................................................................................... 76
Wstęp ................................................................................................................ 76
6.1. Liberalizacja rynku energii elektrycznej................................................... 78
6.2. Zasada TPA (third party access) w Polsce................................................ 80
6.3. Zmiana sprzedawcy .................................................................................. 82
Uwagi końcowe ................................................................................................ 86

Część 3
Przykłady transformacji energetycznej w Polsce i w Niemczech....... 89

Rozdział 7. Spółdzielnie energetyczne – przykład wytwarzania energii odnawialnej na potrzeby społeczności lokalnej (Alicja Małgorzata Graczyk) ........ 91
Wstęp ................................................................................................................ 91
7.1. Idea i funkcjonowanie spółdzielni energetycznych w Niemczech ........... 92
7.2. Korzyści z wytwarzania energii w spółdzielniach.................................... 95
7.3. Przykład funkcjonowania spółdzielni energetycznej w Polsce ................ 96
7.4. Perspektywy rozwoju spółdzielni energetycznych w Polsce.................... 97
Uwagi końcowe ................................................................................................ 100
Spis treści 7

Rozdział 8. Systemy wsparcia energii elektrycznej dla elektrowni wiatrowych
na przykładzie Polski i Niemiec (Piotr Śniady)................................................ 101
Wstęp ................................................................................................................ 101
8.1. Energetyka wiatrowa w Niemczech oraz jej system(y) wsparcia............. 102
8.2. Energetyka wiatrowa w Polsce oraz jej system(y) wsparcia .................... 107
Uwagi końcowe ................................................................................................ 110

Rozdział 9. Transformacja energetyczna budownictwa jednorodzinnego –
studium przypadku (Artur Ulrich).................................................................... 111
Wstęp ................................................................................................................ 111
9.1. Standardy budynków i ogrzewania w Polsce ........................................... 112
9.2. Struktura zużycia energii .......................................................................... 114
9.3. Przykładowe projekty budynków jednorodzinnych spełniające warunki
transformacji energetycznej...................................................................... 116
9.4. Wykorzystanie PV oraz programu Prosument (aspekty ekonomiczne zastosowania OZE) ...................................................................................... 121

Uwagi końcowe ................................................................................................ 126
Zakończenie..................................................................................................... 128
Literatura........................................................................................................... 130

Spis rysunków................................................................................................... 136
Spis tabel........................................................................................................... 137
Chapter abstracts............................................................................................... 138