„Praca Justyny Kijonki porusza niezwykle ważny poznawczo i doniosły politycznie, społecznie i kulturowo problem, jakim jest tożsamość współczesnych Górnoślązaków. Stanowi nowatorską i interesującą próbę ukazania historycznych i współczesnych uwarunkowań wpływających na tożsamość Górnoślązaków. W polskiej literaturze socjologicznej brak było dotychczas tego typu monografii, która oparta byłaby na tak szeroko zakrojonych badaniach socjologicznych.”
Z recenzji prof. zw. dr. hab. Andrzeja Saksona
Wstęp 7
1. Tożsamość jako przedmiot badań
socjologicznych 21
Tożsamość indywidualna a tożsamość zbiorowa 22
Tożsamość narodowa i etniczna 24
Tożsamość kulturowa i regionalna 28
Socjologia wobec pamięci 31
Regionalizm a tożsamość 40
Koncepcja narodu jako wspólnoty wyobrażonej
Benedicta Andersona 44
Grupa etniczna jako wspólnota wyobrażona w koncepcji
Józefa Obrębskiego 58
Wybrane studia nad śląską tożsamością 64
Podsumowanie 80
2. Konteksty historyczno-polityczne
śląskiej tożsamości 81
Powstania śląskie i autonomia województwa śląskiego 82
Z dziejów śląskiego separatyzmu 86
Zbiorowe losy i piętna śląskiej historii 89
Górnośląskie „exodusy” 98
Śląski regionalizm i jego główni aktorzy 102
Podsumowanie 125
3. Konteksty społeczno-obyczajowe
śląskiej tożsamości 127
Rodzina śląska i związki rodzinno-sąsiedzkie 129
Renesans gwary 136
Kuchnia śląska, stół i śląskie biesiady 149
Krajobraz: identyfikacje i nostalgie 154
Śląsk i śląskość w mediach 157
Podsumowanie 164
4. Górnoślązacy 166
Spisowe kontrowersje 167
Motywy zadeklarowania narodowości śląskiej 171
Od mniejszości niemieckiej do narodowości śląskiej 236
Podsumowanie 244
5. Ślązacy Roku. Twarze i głosy Śląska 246
Konkurs „Po naszymu, czyli po śląsku” 247
Śląsk – jego miejsce w życiorysie 252
Gwara śląska 255
Wizerunek Górnego Śląska 261
Śląskie drogi życiowe 267
Śląskie zwyczaje i kuchnia 276
Pamiątki rodzinne i pamięć 282
Śląska kultura 286
Narodowość śląska i spis powszechny 291
Przyszłość Śląska 299
Podsumowanie 302
6. Rozmowy o śląskiej tożsamości 304
Znaczenie Śląska dla tożsamości 305
Być Ślązakiem – co to dziś znaczy? 310
Śląsk – a życie i kariera zawodowa 323
Gwara jako składnik tożsamości 334
Wizerunek Śląska i śląskie stereotypy 347
Pamięć rodzinna i przekaz międzypokoleniowy 367
Śląsk w kulturze 388
Dyskusja o śląskiej opcji narodowej 401
Dylematy przyszłości regionu 429
Podsumowanie 436
Zakończenie 439
Spis map (płyta CD) 451
Bibliografia 452
