Osoba i rodzina wobec wyzwań cywilizacyjnych. Pedagogia integralnego rozwoju i edukacji w koncepcji ochrony Edmunda Bojanowskiego

Apostolstwo miłosierdzia wypełniło życie bł. Edmunda Bojanowskiego (1814-1871). Wiedziony pełnym wrażliwości rozeznaniem potrzeb, dał początek licznym dziełom wychowawczym, charytatywnym, kulturalnym i religijnym, które wspierały materialnie i moralnie rodzinę wiejską. Zapisał się w pamięci ludzkiej jako «serdecznie dobry człowiek», który z miłości do Boga i do człowieka umiał skutecznie jednoczyć różne środowiska wokół dobra. Dał wyjątkowy przykład ofiarnej i mądrej pracy dla człowieka, Ojczyzny i Kościoła.

Jan Paweł II, Warszawa, 1999 r.

Znaczna część publikacji poświęcona jest szczegółowemu omówieniu pedagogii integralnego rozwoju i edukacji w koncepcji ochrony E. Bojanowskiego, która jawi się jako spójny i trwały zbiór praktyk edukacyjnych, swego rodzaju aktualna oferta ochrony osoby i rodziny względem współczesnych wyzwań (...). Właściwym środowiskiem wychowania od początku życia osoby jest przede wszystkim rodzina, która jest niezastąpiona, aczkolwiek może być ona wspierana przez instytucjonalne formy tworzące wspólnoty wychowujące, a nie jedynie struktury usług. Ważne w tym jest odniesienie się do sfery natury, religii i historii oraz złożonych aspektów kształtowania osoby pod względem fizycznym, moralnym i obyczajowym. Szczególnie ważne wydają się być postawy moralne, oparte na cnocie. (...) przedstawione treści i analizy bardzo ważnych i pilnych do podjęcia problemów, nie mają charakteru rozstrzygającego, a nade wszystko egzemplifikują wymiar diagnozujący i wskazujący na propozycję odpowiedzi na pytanie o kwestię odrodzenia cywilizacji poprzez edukację. Chodzi o podkreślenie znaczenia pedagogii integralnego rozwoju i edukacji, której to właściwym celem jest ochrona osoby i rodziny w płaszczyźnie przemyśleń E. Bojanowskiego, przy czym w grę wchodzi tu kwestia inspiracji do odpowiednich działań edukacyjnych, z uwzględnieniem przeszłości i ukierunkowaniem na przyszłość.

Prof. nadzw. dr hab. Mariusz Gizowski

Wstęp

I. Cywilizacja – przestrzenią życia, rozwoju, edukacji i działania
człowieka i rodziny
1.  Rozumienie pojęcia cywilizacja i jej analiza w świetle
filozofii klasycznej
2.  Analiza dziejów ludzkości i cywilizacji podstawą koncepcji ochrony
Edmunda Bojanowskiego
3.  Kontekst współczesnych wyzwań cywilizacyjnych wobec człowieka,
rodziny i edukacji

II. Antropologiczne podstawy integralnego rozwoju, wychowania
i kształcenia w koncepcji ochrony E. Bojanowskiego
1.  Kim jest wychowanek? Filozoficzna koncepcja człowieka
2.  Dlaczego wychowywać? Znaczenie wczesnej edukacji dla rozwoju
i życia człowieka
3.  Osoba wychowawcy – predyspozycje i rola w integralnym
wychowaniu dziecka

III. Metafizyczne podstawy pedagogii integralnego rozwoju
i edukacji osoby w koncepcji ochrony Edmunda Bojanowskiego
1.  Wychowanie i ochrona jako główne pojęcia w ujęciu Bojanowskiego
2.  Religijno-filozoficzne podstawy wychowania osoby
3.  Integralne ujęcie wychowania w koncepcji E. Bojanowskiego
4.  Wychowanie a inne formy wspierania rozwoju dziecka – integracja
elementów procesu wczesnej edukacji

IV. Problem wartości w procesie wychowania (aksjologia i aretologia)
w koncepcji ochrony Edmunda Bojanowskiego
1.  Ochrona osoby przez wychowanie – wartość jako trwanie
relacji osobowych
2.  Priorytet rodziny w przekazie dobra i rola wczesnej edukacji
3.  Wartości chrześcijańskie i wynikające z prawa naturalnego w edukacji
4.  W jakim celu wychowywać?

V. Ochrona osoby i rodziny wobec wyzwań cywilizacyjnych
w koncepcji pedagogii integralnego rozwoju i edukacji
Edmunda Bojanowskiego
1.  Aktualność założeń koncepcji ochrony Edmunda Bojanowskiego
2.  Ochrona jako instytucja – miejsce rodzimego wiązania życia rodzinnego
i budowania wspólnoty wychowującej
3.  Podmiotowy wymiar pedagogii integralnego rozwoju i edukacji
w koncepcji ochrony E. Bojanowskiego
4.  Ochrona osoby w pedagogii integralnego rozwoju i wczesnej edukacji
w koncepcji E. Bojanowskiego – metody, formy i środki

Zakończenie
Bibliografia